De natuur doet zijn eigen ding. Dat wil niet zeggen dat de natuur alleen logische paden volgt. Nee, de natuur zit ook vol verrassingen. Angstige en desastreuze verrassingen, maar ook bijzondere en mooie verrassingen. Denk aan kleine dingen zoals een kat en een hond die elkaars beste vrienden zijn en met elkaar spelen en in dezelfde mand slapen. Ooit een zezel gezien? Jawel, een kruising tussen een ezel en een paard. Maar wat nou als een geheel ander soort dier de ‘familie’ binnenkomt en verzorgt moet worden? Het klinkt een beetje als Mowgli, maar dan anders. Een mooi voorbeeld over een labrador die een welp opvoedt.
De paring van de leeuw en leeuwin
De meeste leeuwen komen voor in Afrika, ten zuiden van de Sahara en dan vooral in de natuurreservaten. Het gehele paringsritueel gebeurt iets anders dan bij ons mensen. Tenminste voor de meesten dan!…
Wanneer een leeuwin krols is, laat ze aan de leeuw weten dat hij zijn gang kan gaan door te gaat liggen op haar buik. Een leeuwin blijft 3-4 dagen krols waarbinnen ze 30-50 keer per 24 uur paren. De daad zelf duurt dan ook maar 10 tot 20 seconden. Wanneer ze paren, bijt de leeuw in haar nek als houvast. De leeuwin maakt daarbij een zacht grommend geluid. Dit hele paringsritueel gebeurt maar één keer in de twee jaar bij een leeuwin.
De groei en zorg van welpen
Een leeuwin werpt ongeveer elke twee jaar jongen. Wanneer ze gaat bevallen, zoekt ze een veilige plek. Dit is meestal in het struikgewas en als het even kan in de buurt van water. Ze bevalt dus niet in het gebied waar de andere leeuwinnen uit haar troep zijn. De jongen worden blind geboren en openen na een dag of 10-15 hun ogen. Ook worden ze met een gevlekte vacht geboren. Dit camoufleert de welpen en verdwijnt naarmate ze ouder worden.
De eerste twee maanden leven ze alleen van moedermelk en zijn ze afhankelijk van hun moeder. Wanneer ze kunnen zien, beginnen ze ook met lopen. Als ze zo’n 4 weken zijn, kunnen ze ook rennen. De moeder gaat terug naar de troep samen met haar jongen na ongeveer 6 weken. Na ongeveer 3 maanden leren ze vlees te eten. Voordat ze echt vlees in stukken kunnen scheuren, is een leeuw al 1 jaar oud of zelfs wat ouder. De moeder leert ze gedurende die tijd langzaam het ‘vak’ van jagen. De moeder is meestal degene die voor het vlees zorgt. De vader jaagt ook wel, maar veel minder. Pas na 2 jaar bezit een leeuw de volledige jaagtechnieken.
Ook al zorgt moeder meestal voor ‘eten op tafel’, het is vader die als eerste mag eten. Daarna mag moeder eten. De welpen mogen de laatste restjes hebben. Als er weinig prooidieren zijn, staan de hongerige moeders zelfs geen vlees af aan hun eigen jongen. Zo overleven alleen de sterkste welpen.
Soms worden de welpen gedood of verstoten
Een leeuwin beschermt haar welpen uit alle macht. Maar wanneer een leeuw de troep benadert om daar de macht over te nemen, doodt hij de welpen van de leeuwin met wie hij zal paren. De leeuwin zal haar welpen dan niet meer kunnen beschermen. Naast dat een leeuw de welpen kan doden, komt het voor dat de leeuwin haar welpen verstoot. Dit gebeurt als blijkt dat haar welp of welpen te zwak zijn. De kans dat een welp zonder bescherming en zorg van de moeder overleeft, is klein. Gemiddeld overleeft 50% van de welpen hun tweede levensjaar. Als een welp wordt achtergelaten, kan het soms wel eens geluk hebben als het wordt gevonden in een natuurreservaat door een ranger. Deze zal ‘m dan verzorgen in een opvangcentrum tot de welp sterk genoeg is om zelfstandig verder te leven.
Zorg voor een andere diersoort, is dat echt zo raar?
Heb je het ook wel eens gezien op bijvoorbeeld ‘Funniest homevideos’, Dr. Pol of ergens op internet? De meest bijzondere dierenvriendschappen of zorg voor kroost van een geheel ander diersoort. Nooit een paard met een kat gezien? Of een hert met een uil? Of een ezel met een eend? Een wolf met een beer? Of…. een labrador met een welp! Is dat raar?
Als je er even bij stil staat, is het helemaal niet zo raar! Denk maar eens aan ons als mens! Hoeveel mensen zorgen niet voor allerlei diersoorten: honden, katten, paarden, vissen, vogels, kippen, enzovoort! Dus eigenlijk is het helemaal niet zo raar! Toch? Zeker als het gaat om een dier in nood. Zo gebeurt dat ook bij diersoorten onderling. Het zorginstinct van veel beesten (en ook onszelf) zit zo diep en is zo sterk dat het dier meteen te hulp schiet.
Zo bleek uit een Canadees onderzoek dat een hertenmoeder zich daarom net zo hard in de richting van het geluid van een huilende jonge zeehond, een gestrest vleermuisjong of een blèrende mensenbaby haast als naar haar eigen kroost in nood. Het soort huilgeluid triggert de hertenmoeder om te moeten zorgen. Miljoenen jaren evolutie maakten zorgen niet alleen tot een taak, maar tot een diepe behoefte. Zeker bij zoogdieren. Zij die deze behoefte niet voelden, brachten simpelweg minder nakomelingen groot.
Zambi, de welp
Het is vaker voorgekomen dat een welp wordt opgevoed door een hond. Dit komt omdat de melk van een hond het meeste lijkt op dat van een leeuwin. Zambi is zo’n mooi verhaal. Het gebeurde in 2017 in een dierenpark in Australië dat een leeuwin niet in staat was om voor haar dochter te zorgen. De verzorgers van het dierenpark wilden de kleine welp helpen om te overleven en voedden hem met de fles. Het probleem daarbij was wel dat de welp zich nooit sociaal zou kunnen ontwikkelen in een groep. Iets wat voor een leeuw van groot belang is. De dierenarts Chris Brown heeft zich verdiept in allerlei mogelijkheden en kwam op het idee om contact op te nemen met Zambi Wildlife Retreat. Zij hadden een moeder-labrador waarmee ze wilden uitproberen of ze de welp zou accepteren.
Het was ongelooflijk hoe liefdevol ze de welp benaderde en haar al heel snel duidelijk ‘omarmde’. De welp was hiermee gered en ook de behoefte van de labrador werd vervuld: het zorgen voor een ander dier in nood. Melk werd nog – zolang als nodig was – door de verzorgers uit de fles gegeven en het sociale aspect werd door de labrador en haar familie bijgebracht. Zo is de welp volledig gezond en in verbinding met de andere honden de eerste maanden van haar leven opgegroeid. Nadat de welp niet meer afhankelijk was van moedermelk en zelf vlees kon eten, is het weer meegenomen naar de andere leeuwen in het park.
Hereniging labrador en Zambi
Na een maand of 8 wilde Dr. Chris de welp, die inmiddels flink gegroeid was, weer opnieuw in contact laten komen met de labrador die haar heeft verzorgd. Wat er toen gebeurde, zie je in dit filmpje.
Is dit geen prachtig verhaal?
Wil je meer weten over leeuwen in Afrika? Dan heb ik hier wat boeken voor je op Amazon!